Apollonun Kehanet Merkezi Patara
Likya'nın en önemli ve en eski şehirlerinden biri olan Patara Antik Kenti, Fethiye-Kalkan yolu üzerinde Xanthos Vadisi'nin güneybatısında bugünkü Gelemiş Köyü'nde yer almaktadır. Likya Birliği'nin başkentliğini yapmış, meclis binasında bulunduğu Patara bu birlikte üç oy hakkına sahip altı kentinden biridir. Ayakta kalan en eski demokratik meclis binası bu şehirde olup, 2010 yılında TBMM tarafından restore edilmiş ve 2020 yılı Türkiye’de Patara Yılı olarak ilan edilmiştir.
Hitit metinlerinde MÖ 13'üncü yüzyılda şehrin adı Patar olarak geçer. Tepecik Akropolündeki buluntularda, Orta Tunç Çağı hatta Demir Çağı öncesine yerleşimin olduğunu gösterir. Xanthos Vadisi'nde güneydoğusunda denize açılabilecek tek yer olması nedeniyle tarih boyunca önemli liman kenti olma özelliğini her çağda göstermiştir. Likya dilindeki adı Patara olarak geçtiğini yazıt ve sikkelerden anlaşılmaktadır.
Patara MÖ 3'üncü yüzyılda Likya'nın önder kenti durumuna gelir ve MÖ 2'nci yüzyılın başında Likya'nın başkenti olarak kabul görür. Roma'ya karşı bağımsızlığın kazanmasıyla Patara Likya Birliği'nin başkenti olur. Başkentte Helenistik dönemde, Meclis Binası ve Tiyatro gibi anıtsal yapılar inşa edilir. Roma döneminde bölgenin önemli kenti olma özelliğini sürdürmeye devam eder.
Apollon'un önemli bir kehanet merkezi olarak da ün yapan Patara aynı zamanda hububat deposu ve sevki açısından önem taşımıştır. Doğu Akdeniz'de bulunan 3 önemli hububat deposundan biri Patara’dır. Anadolu’dan Roma’ya sevkiyat üssü olmuştur. Bugün Patara plajı olarak anılan 13 km uzunluktaki vadiye dökülen Eşen çayı zamanla Patara limanının kumla dolmaya başlamıştır. Bu durum teknelerin yanaşmakta güçlük çekmelerine neden olmuş ve Patara giderek önemini yitirmeye başlamıştır. Bu kumlar aynı zamanda kenti büyük ölçüde örterek görülebilecek kalıntıların bir bölümü, kumlar altından iyi korunmasını sağlamıştır.
Bizans Dönemi'nde de önemini devam ettiren kent, Hristiyanlar hem "Noel Baba" diye anılan Saint Nicolas’ın Patara’lı olması hem de MS 325'teki İznik Konsülünde temsil edilmesi nedeniyle gözde yerleşim yeri olmuştur. Ortaçağ boyunca önemini sürdüren Patara, bu günde hala önemli bir tarım ve turizm merkezidir.
Anayoldan içerde bulunan Gelemiş köyünden sonra, yol kenarında Patara'daki kalıntılara ulaşılır. Şehre girişte, görkemli ve iyi korunmuş Roma Zafer Takı'nın MS 100 yıllarında yapıldığı anlaşılmaktadır. Seramik fırını, Hamam, Bizans bazilikası, kutsal alanlar ve liman görülür. Zafer Tak'ın batısındaki tepenin yamaçlarında anıt mezar ve tiyatro bulunmaktadır.
Likya döneminin Patara'nın su sorununu çözmek amacıyla yaklaşık 20 km mesafedeki Kuzeydoğusundaki yamaçlarda bulunan su kaynağından Delik Kemer olarak bilinen su kemeri ile şehre su getirilmiştir. Bu olumsuz arazi koşullarına rağmen suyun tepeleri aşmasını sağlayan dönemine göre oldukça yaratıcı bir mühendislik tekniği kullanılan kemerler, her yıl çok sayıda yerli ve yabancı turisti çekmektedir.
Patara Plajına Nasıl Gidilir? Ne yapılır?
Sadece Türkiye'nin değil, dünyanın en güzel plajlarından biri olan Patara Plajı, Kaş-Fethiye karayolu üzerinde ve Kaş'tan 45 km uzaklıkta olup anayoldan 3,5 km güneydedir. Yaklaşık 800 m genişliğinde ve 13 km uzunluğundaki Patara Plajı, Patara Antik Kenti'nin içinde yer almaktadır bu nedenle Müze kart ile girebilirsiniz.
Patara plajı kum tepeleri Çölü andıran ve bazı noktalarda arkası görünmeyen kum tepeleri ile birçok Yeşilçam filminde çöl sahnelerine ev sahipliği yapmıştır. Tamamen doğal şekilde oluşan kum tepeleri, Patara Plajı'na benzersiz bir atmosfer katmaktadır. Gün batımında, kum tepelerinin üzerinde başka hiçbir yerde göremeyeceğiniz bir manzaraya tanık olabilirsiniz.
Patara Antik Kenti, tarihsel ve arkeolojik değerlerinin yansıra Plajı aynı zamanda nesilleri tükenme tehlikesi altında olan Akdeniz kaplumbağaları caretta caretta deniz kaplumbağalarının ülkemizdeki en önemli üreme alanlarından birisidir. Doğal Hayatı Koruma Vakfı tarafından koruma altına alınan caretta carettaların üre dönemlerinde yani yazın, 19:00 dan sonra plaj ve ören yerinde misafir kalamaz. Ayrıca plajda caretta carettaların yumurtlama alanında girmek yasaktır.
